Xét nghiệm chẩn đoán biến chứng huyết khối do tiêm vắc-xin COVID-19
Trước diễn biến phức tạp của dịch COVID-19 cũng như chương trình tiêm chủng vắc-xin được mở rộng trong cả nước thì việc chẩn đoán và điều trị kịp thời những biến chứng do tiêm vắc-xin COVID-19 (mặc dù hiếm gặp) càng trở nên cấp bách. Khoa Đông máu, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương đã triển khai thành công xét nghiệm chẩn đoán biến chứng huyết khối do tiêm vắc-xin COVID (xét nghiệm kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu) bằng phương pháp ELISA. Viện cũng là đơn vị đầu tiên tại miền Bắc thực hiện xét nghiệm này.
Biến chứng huyết khối do tiêm vắc-xin COVID-19
Biến chứng giảm tiểu cầu huyết khối miễn dịch do tiêm vắc-xin COVID-19 (vaccine Induced Immune Thrombotic Thrombocytopenia: VITT) đã được ghi nhận trong các báo cáo của các Cơ quan quản lý dược và tổ chức giám sát an toàn vắc-xin tại nhiều quốc gia. Giảm tiểu cầu huyết khối miễn dịch sau tiêm vắc-xin là biến cố nặng hiếm gặp với biểu hiện giảm tiểu cầu, huyết khối. Các nghiên cứu cho thấy sau tiêm vắc-xin COVID-19, cơ thể có thể sinh kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu (platelet factor-PF4) giống như kháng thể HIT. Phức hợp kháng nguyên kháng thể đó hoạt hoá tiểu cầu quá mức dẫn đến giảm tiểu cầu, gây huyết khối và có thể chảy máu.
Các tổ chức trên thế giới và Bộ Y tế đã đưa ra các hướng dẫn chẩn đoán giảm tiểu cầu huyết khối miễn dịch do tiêm vắc-xin dựa vào các biểu hiện lâm sàng và xét nghiệm như: chẩn đoán huyết khối, số lượng tiểu cầu, d-dimer, fibrinogen trong đó xét nghiệm kháng thể kháng yếu tố 4 tiểu cầu (PF4) bằng phương pháp ELISA là công cụ quan trọng trong chẩn đoán biến chứng này.
Biến chứng huyết khối do tiêm vắc-xin COVID-19 có biểu hiện như thế nào?
Theo Bộ Y tế, biểu hiện lâm sàng của hội chứng giảm tiểu cầu, huyết khối thường xuất hiện trong vòng 4-28 ngày sau tiêm vắc xin COVID-19 với các biểu hiện: đau đầu dai dẳng, dữ dội, các triệu chứng thần kinh khu trú; co giật (gợi ý đột quỵ); khó thở hoặc đau ngực (gợi ý thuyên tắc phổi hoặc hội chứng vành cấp); đau bụng (gợi ý huyết khối tĩnh mạch cửa); đau, phù chi dưới (gợi ý huyết khối tĩnh mạch sâu). Đặc biệt, bệnh nhân ít khi biểu hiện chảy máu, xuất huyết da hoặc xuất huyết nội tạng.
TS. Trần Thị Kiều My, Trưởng khoa Đông máu, Viện Huyết học – Truyền máu TW cập nhật kiến thức về Biến chứng huyết khối giảm tiểu cầu sau khi tiêm Vắc-xin Covid-19
Thông tin cơ bản về xét nghiệm chẩn đoán biến chứng huyết khối do tiêm vắc-xin COVID-19:
Tên xét nghiệm: Xét nghiệm HIT (heparin induced thrombocytopenia) IgG.
Xét nghiệm hiện đã được Bảo hiểm Y tế thanh toán.
Phương pháp xét nghiệm:
- Phương pháp ELISA đặc hiệu với VITT
- Phương pháp miễn dịch hóa phát quang: đặc hiệu với HIT
Mẫu bệnh phẩm
- Mẫu bệnh phẩm là mẫu máu toàn phần được đựng trong ống chứa chất chống đông natri citrate 3.2% hoặc mẫu đựng trong ống không có chất chống đông.
- Mẫu dùng cho xét nghiệm có thể bảo quản 24 giờ ở nhiệt độ 15 – 25 °C hoặc 6 tháng ở -20oC khi đã tách huyết tương (rã đông ở 37oC, chờ tới khi rã đông hoàn toàn)
Ý nghĩa xét nghiệm: dương tính trong các trường hợp như:
- Giảm tiểu cầu huyết khối do tiêm vắc xin (VITT)
- Giảm tiểu cầu do heparin (HIT: heparin induced thrombocytopenia)
| Thông tin chi tiết xin vui lòng liên hệ:
Khoa Đông máu, Viện Huyết học – Truyền máu TW; Điện thoại: 024 3782 1895, số máy lẻ 525 (trong giờ hành chính) |
Khoa Đông máu, Viện Huyết học – Truyền máu TW
Bài viết liên quan
Ai được tiêm vắc xin COVID-19 theo hướng dẫn mới nhất của Bộ Y tế
13 Tháng Tám, 2021Ngày 10 tháng 8 năm 2021, Bộ Y tế ban hành Quyết định số 3802/QĐ-BYT hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19. Quyết…
Thực hiện khai báo y tế điện tử thông qua ứng dụng Bluezone khi đến Viện
17 Tháng Tám, 2021Thực hiện chỉ đạo của Ban chỉ đạo Quốc gia phòng chống dịch COVID-19 về việc đẩy mạnh khai báo y tế điện tử phục vụ phòng chống dịch bệnh…
Lưu ý khi tiêm vắc xin COVID-19 với người bệnh hemophilia và rối loạn chảy máu
15 Tháng Ba, 2021Người bệnh hemophilia không có nguy cơ mắc COVID-19 cao hơn và làm cho bệnh nặng hơn vì vậy không phải là nhóm được ưu tiên tiêm vắc xin. Như…
Chi phí xét nghiệm máu tổng quát
14 Tháng Mười Hai, 2020Lợi ích của việc thường xuyên kiểm tra sức khỏe, thực hiện các xét nghiệm máu tổng quát là không thể phủ nhận. Tuy nhiên, đa số người Việt Nam…
Dịch vụ khám sức khỏe cho các cơ quan, doanh nghiệp
08 Tháng Tư, 2020Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương là đơn vị đầu ngành trong lĩnh vực Huyết học và Truyền máu Việt Nam. Với hệ thống phòng xét nghiệm hiện…
Bộ Y tế ban hành Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hội chứng giảm tiểu cầu, huyết khối sau tiêm vắc xin COVID-19
27 Tháng Tư, 2021Bộ Y tế vừa ban hành Quyết định số 1966/QĐ-BYT ngày 22/4/2021 Hướng dẫn chẩn đoán và điều trị hội chứng giảm tiểu cầu, huyết khối sau tiêm vắc xin…