Liệu có thể phát hiện Tan máu bẩm sinh qua việc hiến máu?

“Trước đây tôi đã từng nghe đến bệnh tan máu bẩm sinh nhưng chưa có điều kiện để đi xét nghiệm xem mình có mang gen hay không, vậy khi tham gia hiến máu tình nguyện tôi có thể dùng mẫu máu này để sàng lọc bệnh tan máu bẩm sinh được không?”. Đó là băn khoăn của anh Nguyễn Hải Hùng một người hiến máu tại Hà Nội.

Mọi người đến tham gia hiến máu tình nguyện tại Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương đều có thể tham gia gói quà tặng xét nghiệm tầm soát gen bệnh tan máu bẩm sinh

Cùng nội dung đó, chị Hà Vân, sinh năm 1992 chia sẻ: “Tôi mới lập gia đình và có kế hoạch sinh con, mỗi năm tôi tham gia hiến máu vài lần như rất ngại đến Viện để xét nghiệm sàng lọc bệnh di truyền tan máu bẩm sinh, vậy Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương có giải pháp gì để giúp tôi tầm soát bệnh máu di truyền này thông qua việc hiến máu được không?”

Trước những băn khoăn của người hiến máu, ThS.BS. Vũ Hải Toàn, Phó Giám đốc Trung tâm Thalassemia – Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương có những chia sẻ như sau: “Khi tham gia hiến máu mọi người đều có thể phát hiện mình có mang gen thalassemia (tan máu bẩm sinh) hay không bằng cách lựa chọn gói quà tặng xét nghiệm cho người hiến máu”.

ThS.BS. Vũ Hải Toàn đang khám cho một bệnh nhân mắc tan máu bẩm sinh điều trị tại Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương (ảnh: Công Thắng)

ThS.BS. Vũ Hải Toàn cho biết thêm: “Người hiến máu sau khi tham gia gói xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu, Ferritin sắt huyết thanh và nếu có kết quả bất thường về bệnh lý thalassemia thì các bác sỹ của Viện sẽ tư vấn trực tiếp và chỉ định thêm các xét nghiệm cần thiết để sàng lọc gen bệnh tan máu bẩm sinh đồng thời hướng dẫn phương án phòng bệnh một cách hiệu quả nhất nhằm tránh sinh ra những đứa trẻ bị bệnh”.

Từ tháng 11/2018, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương đã hoàn thiện và triển khai chương trình “Gói quà tặng xét nghiệm cho người hiến máu”. Người hiến máu tình nguyện ngoài việc nhận quà tặng bằng hiện vật như trước đây có thêm lựa chọn là nhận quà tặng bằng dịch vụ kiểm tra sức khỏe thông thường như các chỉ định xét nghiệm lượng đường, lượng mỡ, hay sàng lọc bệnh tan máu bẩm sinh, một căn bệnh di truyền và phổ biến hiện nay ở nước ta.

Cơ chế di truyền của hai bố mẹ mang gen thalassemia

Chính vì vậy, khi tham gia hiến máu tình nguyện, việc nhận gói xét nghiệm theo phần quà tương đương sẽ giúp người hiến máu có thể biết được mình có mang gen thalassemia hay không, trên cơ sở đó các bác sỹ có thể đánh giá nguy cơ mang gen tam máu bẩm sinh và sẽ tư vấn, hướng dẫn làm các xét nghiệm tiếp theo.

Để đảm bảo một cuộc sống gia đình hạnh phúc, các cặp vợ chồng có kế hoạch sinh con hoặc các bạn trẻ chuẩn bị kết hôn nên có ý thức đi xét nghiệm sàng lọc gen bệnh tan máu bẩm sinh.

Vương Tuấn