Ferritin máu tăng cao có nguy hiểm không?
Ferritin máu tăng cao có thể nguy hiểm, tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ tăng. Ferritin bản thân không gây hại, nhưng là dấu hiệu cho thấy cơ thể đang có rối loạn bệnh lý nghiêm trọng.
Bài viết dưới đây của PGS.TS. Lê Xuân Hải, Trưởng khoa Miễn dịch, Viện Huyết học – Truyền máu TW sẽ giúp chúng ta hiểu rõ hơn về các nguy cơ khi ferritin tăng cao:
Chỉ số ferritin là gì?
Ferritin là protein dự trữ sắt – giống như “nhà kho chứa sắt” trong cơ thể.
Nó cũng đóng vai trò như một chỉ điểm viêm (marker viêm), tức là có thể tăng cao khi cơ thể có tình trạng viêm nhiễm, bị bệnh gan hoặc rối loạn chuyển hóa.
Do vậy, ferritin tăng cao không đồng nghĩa với sắt cao mà có thể do viêm, không liên quan đến lượng sắt thực tế.
Giới hạn bình thường của chỉ số ferritin
Ở nam và nữ, khoảng tham chiếu bình thường của xét nghiệm ferritin có sự khác biệt. Chỉ số xét nghiệm ferritin ở người trưởng thành cụ thể như sau:
+ Ở nữ giới: Từ 15 – 150 ng/mL.
+ Ở nam giới: Từ 30 – 400 ng/mL.
Những nguy cơ khi ferritin tăng cao
-
Nguy cơ quá tải sắt – độc với gan, tim, tụy
Nếu ferritin tăng do tích lũy sắt thật sự (ví dụ: Hemochromatosis, truyền máu nhiều lần), thì sắt dư thừa sẽ lắng đọng ở cơ quan nội tạng, gây tổn thương:
+ Gan: xơ gan, suy gan
+ Tim: loạn nhịp tim, suy tim
+ Tụy: đái tháo đường (do phá hủy tế bào beta)
+ Khớp: viêm khớp
+ Da: sạm da
Lưu ý: Quá tải sắt không điều trị có thể gây tử vong sớm.
-
Dấu hiệu viêm – có thể báo hiệu bệnh nặng
Ferritin là protein pha cấp, sẽ tăng cao trong nhiều bệnh lý viêm nặng như:
+ Bệnh tự miễn (viêm khớp dạng thấp, lupus…)
+ Nhiễm trùng mạn tính (lao, viêm gan mạn)
+ COVID-19 nặng
+ HLH – hội chứng thực bào máu (Hemophagocytic Lymphohistiocytosis): rất nặng, gây tử vong nếu không được điều trị sớm.
Như vậy, tăng ferritin trong các bệnh lý này không phải do sắt dư, mà là marker báo động tình trạng viêm, rối loạn miễn dịch toàn thân.
-
Ferritin có thể tăng trong một số ung thư
+ Ung thư máu (leukemia, lymphoma)
+ Ung thư gan, phổi, tụy…
+ Đặc biệt là khi có hoại tử tế bào khối u dẫn đến giải phóng ferritin
Ferritin tăng không đặc hiệu cho ung thư, nhưng là dấu hiệu cần cảnh giác khi đi kèm các triệu chứng khác (gầy sút, sốt kéo dài, gan lách to…).
-
Tăng trong hội chứng chuyển hóa (ít nguy hiểm nhưng cần theo dõi)
Ở người béo phì, tiểu đường, gan nhiễm mỡ, ferritin thường tăng nhẹ đến trung bình; không phải do sắt thừa thực sự nhưng đây là dấu hiệu của tình trạng viêm nền mạn tính. Tình trạng này có thể góp phần gây xơ gan, bệnh tim mạch, tiểu đường nặng dần.
Ferritin tăng trong hội chứng chuyển hóa không gây hậu quả ngay, nhưng cảnh báo nguy cơ chuyển hóa dài hạn và cần theo dõi.
Như vậy, ferritin tăng cao có thể là dấu hiệu của:
+ Quá tải sắt (dẫn đến tổn thương cơ quan)
+ Viêm mạn, nhiễm trùng, ung thư, bệnh tự miễn
+ Hội chứng chuyển hóa
Ferritin tăng cao không bao giờ là “lành tính” hoàn toàn và điều quan trọng là xác định nguyên nhân gốc để can thiệp sớm.
Lưu ý trước khi lấy máu xét nghiệm ferritin
+ Để kết quả xét nghiệm không bị sai lệch, bạn cần nhịn ăn tối thiểu 12 tiếng trước khi lấy máu xét nghiệm.
+ Bạn nên lấy máu xét nghiệm vào buổi sáng, trước 10 giờ vì đây là thời điểm sắt huyết thanh đạt nồng độ cực đại, giúp quá trình phân tích chính xác hơn.
Xét nghiệm máu ở đâu an toàn, chính xác?
Để trả lời cho câu hỏi “Xét nghiệm máu ở đâu?”, chúng tôi xin giới thiệu với các bạn một số địa điểm xét nghiệm máu với chất lượng hàng đầu của Viện Huyết học – Truyền máu TW:
- Trụ sở chính của Viện: Số 5, Phạm Văn Bạch, Cầu Giấy, TP. Hà Nội. Chỉ dẫn đường đi: http://g.page/vienhuyethoc
Đây là địa điểm giao thông hết sức thuận tiện, chỉ cách Bến xe Mỹ Đình khoảng trên 1 km. Nếu bạn ở các tỉnh, thành phố khác, bạn hãy đến bến xe Mỹ Đình. Từ đây, bạn chỉ mất khoảng 5 phút di chuyển bằng taxi hoặc xe ôm, xe buýt là có thể tới Viện.
- Ngoài ra, Viện còn có các điểm hiến máu cố định và xét nghiệm ngoại Viện tại các phường xã trong Hà Nội.
Quy trình lấy máu xét nghiệm, thanh toán tại các điểm hiến máu ngoại Viện rất đơn giản, nhanh chóng. Bạn không phải mất nhiều thời gian xếp hàng chờ đợi khi làm thủ tục khám, xét nghiệm nên sẽ hạn chế đáng kể việc tập trung đông người. Sau khi lấy mẫu xét nghiệm, bạn sẽ được hẹn thời gian cụ thể để nhận kết quả xét nghiệm.
Mời bạn xem chi tiết địa điểm và thời gian làm việc của các điểm hiến máu cố định và xét nghiệm ngoại Viện tại đây.
Chi phí xét nghiệm máu
Chi phí xét nghiệm máu tại Viện cũng như tại các điểm hiến máu cố định và xét nghiệm khá hợp lý.
Mời bạn xem chi phí khám và xét nghiệm theo yêu cầu tại đây (bảng giá được áp dụng cho đến khi có quyết định mới thay thế)
Bài viết liên quan
Thận khỏe mạnh hay không? Hãy bắt đầu từ xét nghiệm máu!
08 Tháng Bảy, 2025“Alo, bạn Thận đấy à, bạn dạo này có khỏe không?” Đôi khi, câu hỏi nhẹ nhàng này lại nhắc chúng ta nhìn lại sức khỏe của chính mình. Đặc…
Một số tình huống thường gặp trong kết quả xét nghiệm máu
02 Tháng Bảy, 2025Khi cầm trên tay kết quả xét nghiệm máu, chúng ta thường lo lắng trước những chỉ số tăng cao hoặc giảm so với giá trị bình thường. Liệu có…
Xét nghiệm máu để sàng lọc và phát hiện sớm viêm gan B
18 Tháng Tư, 2025Viêm gan B được coi như “sát thủ thầm lặng” khi âm thầm tấn công lá gan – bộ phận quan trọng của cơ thể. Nhiều người nhiễm vi rút…
Nên làm gì để giảm chỉ số đường huyết?
30 Tháng Ba, 2023Tỷ lệ mắc mới tiểu đường đang ngày càng gia tăng. Năm 2019, Việt Nam có khoảng 5,7% dân số mắc bệnh tiểu đường type II, tương đương với khoảng…