Cách 10m vẫn mắc COVID-19, virus SARS-CoV-2 có thể lây trong không khí?

Trong đợt bùng phát này, Việt Nam đã ghi nhận ca bệnh mắc COVID-19 trong phòng họp dù ngồi cách xa 10m. Đây là bằng chứng quan trọng cho thấy virus này tồn tại trong không khí dễ hơn và lâu hơn bình thường.

Những ngày này, Việt Nam đang phải đối mặt với làn sóng dịch bùng phát lần thứ 4, kéo theo nhiều diễn biến phức tạp, số ca mắc tăng cao nhất từ trước đến giờ tại nước ta. Theo thống kê của Bộ Y tế, đến 6h sáng 26/5, cả nước đã có 5.931 bệnh nhân COVID-19, trong đó số ca mắc từ 27/4 đến nay là 3.079 ca, gồm 2.872 ca ghi nhận trong nước, 207 ca nhập cảnh.

Điểm đáng chú ý, trong đợt dịch quay trở lại đã xuất hiện 2 biến chủng SARS-CoV-2 mạnh nhất hiện nay đến từ Anh và Ấn Độ và có khả năng lây nhiễm gấp nhiều lần các chủng khác. Điều này càng củng cố thêm bằng chứng virus SARS-CoV-2 lây truyền trong không khí.

Bằng chứng rõ ràng nhất, tại ổ dịch trong khu công nghiệp của Bắc Giang, tỷ lệ phát hiện dương tính trong số các mẫu được xét nghiệm có thời điểm lên đến gần 40%. Và tại Công ty Hosiden (Khu công nghiệp Quang Châu), tỷ lệ F1 chuyển thành F0 lên tới 55% tổng số mẫu xét nghiệm tại đây. Theo Bộ Y tế, chưa có đợt dịch nào tỉ lệ F1 dương tính lại cao như đợt dịch đang diễn ra.

Cán bộ y tế lấy mẫu xét nghiệm tại khu công nghiệp Quang Châu, nơi công ty Hosiden hoạt động

Giải thích cho điều này, ông Dương Chí Nam – Phó cục trưởng Cục Quản lý Môi trường y tế, Bộ Y tế chỉ rõ: “Ổ dịch tại công ty Hosiden lan nhanh do công nhân ngồi rất sát nhau. Trong phòng làm việc sử dụng điều hòa, độ cao trần nhà rất thấp và trong môi trường khép kín”.

Cũng tại Hà Nội theo điều tra dịch tễ ban đầu của Trung tâm kiểm soát bệnh tật Thành phố Hà Nội, ca bệnh 3669 là nhân viên kinh doanh bất động sản trú tại chung cư Booyoung, Hà Đông đã ngồi họp với bệnh nhân 3634 là cựu giám đốc Hacinco vào sáng 11/5 trong 2 tiếng, tuy đã ngồi cách xa hơn 10m nhưng sau 1 ngày, nhân viên kinh doanh này cũng có kết quả xét nghiệm dương tính với SARS-CoV-2.

Xét nghiệm sàng lọc SARS-CoV-2

Điều tương tự xảy ra trên chuyến bay VN160 (Đà Nẵng – Hà Nội) ngày 29/4 đã ghi nhận 11 ca mắc, lây từ 2 chuyên gia Trung Quốc mặc dù không ngồi gần 2 vị khách này. Cũng trên chuyến bay VN160, một cặp vợ chồng 3633 và 3634 lần lượt ngồi hàng ghế 13 và 15 nhưng đã lây bệnh cho người 3777 cho dù ngồi cách nhau 5-7 hàng ghế (hàng ghế 20).

Thực tế trong năm ngoái, thông tin virus SARS-CoV-2 lan truyền qua không khí đã được các nhà khoa học đề cập. Tuy nhiên đến ngày 8/5 vừa qua, CDC Mỹ mới khẳng định thông tin này và lập tức cập nhật hướng dẫn về cách thức lây truyền của virus. Theo đó, virus đã lây truyền qua các hạt siêu nhỏ lơ lửng trong không khí, đặc biệt trong môi trường đóng kín. Đồng nghĩa, người đứng cách nhau trên 2m vẫn có thể có nguy cơ nhiễm virus.

Phát biểu tại cuộc họp khẩn với tỉnh Bắc Giang và bộ phận thường trực công tác đặc biệt của Bộ Y tế đang chỉ đạo chống dịch tại Bắc Giang chiều ngày 25/5, Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh nhiều lần nguy cơ và khả năng lây nhiễm của virus: “Dịch lần này không như lần trước là lây theo chuỗi từ một người tiếp xúc tới người khác, rồi lây tiếp, lần này còn lây thêm cả không khí phát tán trong khu công nghiệp, trong không gian hẹp. Virus trong môi trường kín thì lập tức lây cho tất cả”.

Bộ trưởng Y tế Nguyễn Thanh Long cũng nhấn mạnh về tốc độ lây nhiễm của biến thể Ấn Độ. Chủng virus SARS-CoV-2 lần này lây rất nhanh, rất mạnh, lan rất rộng. Mật độ công nhân ở các ổ dịch tại Bắc Giang quá đông, môi trường khép kín, nhà ăn tập thể, khu vệ sinh dùng chung. Hàng chục nghìn người sinh hoạt như thế, nguy cơ rất lớn, thực tế đã chứng minh điều này.

Biến chủng virus SARS-CoV-2 của Anh có tốc độ lây lan nhanh gấp 1,7 lần so với chủng lưu hành trước đó nhưng biến chủng của Ấn Độ còn lây nhanh hơn, đặc biệt khả năng lây nhiễm trong môi trường không khí.

GS.TS Nguyễn Thanh Long- Bộ trưởng Bộ Y tế nhiều lần nhấn mạnh: Chủng lây lần này rất nhanh, rất mạnh, lan rất rộng và có khả năng nhân lên và khả năng phát tán mầm bệnh rất rộng.

Các chuyên gia khuyến cáo thực hiện tốt 5K có thể cắt đứt chuỗi lây nhiễm, chuỗi dịch tễ trong cộng đồng. Đặc biệt là khẩu trang, khử khuẩn, khoảng cách vẫn còn nguyên tác dụng với các biến chủng mới.

Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương nghiêm túc triển khai chặt chẽ các biện pháp phòng dịch

Trước diễn biến phức tạp của dịch bệnh COVID-19, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương đã triển khai ngay biện pháp 5K và các lưu ý khác dành cho bệnh nhân để nâng cao tối đa hiệu quả phòng chống dịch:

• Đối với người đến khám bệnh, xét nghiệm và kiểm tra sức khỏe, nếu người đến khám có thể tự làm thủ tục, đề nghị người nhà không vào trong khu vực Khoa Khám bệnh.
• Mỗi người bệnh chỉ để lại 1 người nhà chăm sóc, nếu người bệnh có thể tự chăm sóc, đề nghị người nhà không ở lại Viện. Hạn chế tối đa việc thay đổi người nhà và người nhà ra ngoài Viện.
• Người nhà tuyệt đối không vào thăm người bệnh.
• Người bệnh, người nhà người bệnh không tụ tập, không đi lại giữa các phòng bệnh.
• Người bệnh không ra khỏi khuôn viên bệnh viện trong quá trình điều trị.

Gia Thắng (tổng hợp, theo Vietnamnet và SKĐS)