Có thể bạn chưa biết về gói xét nghiệm quà tặng cho người hiến máu?

Từ tháng 11/2018, Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương triển khai việc tặng quà gói xét nghiệm cho người hiến máu, cộng đồng đã rất quan tâm và hào hứng với hình thức nhận quà mới này.

Tính từ ngày 1/11/2018 đến ngày 21/02/2019, đã có hơn 7.500 người đăng ký nhận quà tặng là gói xét nghiệm máu.

Cũng trong thời gian qua, Viện nhận được nhiều câu hỏi từ người hiến máu và các bạn quan tâm đến gói quà xét nghiệm. Ban biên tập xin lựa chọn và cung cấp một số thông tin hữu ích dành cho người hiến máu liên quan đến quà tặng thú vị này.

1. Bộ Y tế có những chủ trương gì mới về quà tặng dành cho người hiến máu tình nguyện?

Theo Thông tư 20/2018/TT-BYT có hiệu lực từ 1/11/2018, người hiến máu tình nguyện còn có thêm lựa chọn là nhận quà tặng bằng các dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh.

Theo quy định hiện hành, dịch vụ khám bệnh, chữa bệnh là các dịch vụ y tế được Bộ Y tế phê duyệt bao gồm khám lâm sàng, xét nghiệm, thăm dò chức năng, chẩn đoán hình ảnh, chỉ định điều trị, các kỹ thuật chuyên môn để điều trị, thuốc, chăm sóc, phục hồi chức năng,….

Người hiến máu đều là người khỏe mạnh, do vậy các dịch vụ y tế được mong đợi, thuận tiện cung cấp là gói các xét nghiệm và chẩn đoán cận lâm sàng.

Theo quy định, giá trị các loại quà tặng tương ứng với thể tích máu hiến. Như vậy người hiến máu toàn phần tình nguyện có thể được nhận gói quà xét nghiệm có giá trị lần lượt là 100.000 đồng (đối với đơn vị máu hiến có thể tích 250ml), 150.000 đồng (đối với đơn vị máu hiến có thể tích 350ml), 180.000 đồng (đối với đơn vị máu hiến có thể tích 450ml).

Người hiến tình nguyện gạn tách các thành phần máu (hiến tiểu cầu, hiến bạch cầu,…) có thể lựa chọn nhận gói quà xét nghiệm có giá trị 150.000 đồng, 200.000 đồng hoặc 250.000 đồng (tương ứng với thể tích đơn vị chế phẩm máu hiến tặng).

Minh họa một số gói xét nghiệm dành cho người hiến máu thể tích 350 ml

2. Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương đã xây dựng các gói xét nghiệm như thế nào cho người hiến máu?

​Theo quy định, Viện đã xây dựng các gói xét nghiệm dành cho người hiến máu, hiến thành phần máu tình nguyện tương ứng với thể hiến máu hiến. Mỗi gói xét nghiệm là tổ hợp gồm nhiều xét nghiệm khác nhau có thể phù hợp với nhu cầu kiểm tra sức khỏe bản thân của người hiến máu như đánh giá chức năng gan, chức năng thận, chuyển hóa đường, đạm, mỡ, thăm dò các dấu hiệu sinh học bất thường, …

Người đi hiến máu chọn lựa và nhận gói quà xét nghiệm có thể giúp phát hiện, sàng lọc sớm các bất thường để điều chỉnh chế độ dinh dưỡng, sinh hoạt và có những gợi ý hữu ích để sớm có các chăm sóc y tế chuyên sâu hơn.

3. Người hiến máu tình nguyện sẽ nhận được gói quà tặng xét nghiệm khi nào?

Ngay khi tham gia hiến máu và có yêu cầu nhận gói quà tặng, nhân viên y tế sẽ thực hiện lấy mẫu máu để tiến hành các xét nghiệm kiểm tra sức khỏe theo gói xét nghiệm quà tặng mà người hiến máu lựa chọn.

Sau vài ngày, người hiến máu đã có thể nhận được các kết quả xét nghiệm kiểm tra sức khỏe và cả các xét nghiệm khác không bao gồm trong gói quà tặng (nhóm máu và một số tác nhân lây truyền qua đường máu).

4. Người hiến máu nên chọn xét nghiệm gì phù hợp với bản thân?

Những gói xét nghiệm đã được Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương xây dựng gồm những tổ hợp xét nghiệm cơ bản nhưng khá đa dạng, đáp ứng nhu cầu kiểm tra sức khỏe của người hiến máu.

– Đối với các bạn trẻ, ở lứa tuổi sinh đẻ nên chọn xét nghiệm đánh giá tình trạng sinh máu (hồng cầu, bạch cầu, tiểu cầu), hấp thu sắt, sàng lọc bệnh tan máu bẩm sinh,…

– Người hiến máu sau tuổi 35 có thể lựa chọn các xét nghiệm sàng lọc tiểu đường, chuyển hóa đạm, mỡ, chức năng gan, thận, nguy cơ bệnh gout,…

– Người hiến máu sau tuổi 45, ngoài các xét nghiệm kể trên có thể lựa chọn thêm các xét nghiệm sàng lọc một số dấu ấn có liên quan đến tình trạng của phổi, gan, tiêu hóa, thận, tiền liệt tuyến, tử cung, buồng trứng,…

Một lưu ý là mức chi quà tặng theo quy định không nhiều, trong khi một người có thể mong muốn làm nhiều xét nghiệm. Do vậy mỗi lần hiến máu có thể lựa chọn những gói xét nghiệm khác nhau. Các xét nghiệm này là rất cơ bản và để đánh giá cho nhiều tình trạng sức khỏe và bệnh lý, do vậy sự thay đổi của các chỉ số sau những lần hiến máu và xét nghiệm có thể rất hữu ích để người hiến máu hiểu rõ hơn sức khỏe của bản thân mình. Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương đang xây dựng phần mềm hỗ trợ người hiến máu có thể tự quản lý lịch sử các kết quả xét nghiệm của mình và dự kiến sẽ triển khai vào nửa cuối năm 2019.

5. Những lợi ích của gói xét nghiệm quà tặng đối với người hiến máu?

– Tiết kiệm thời gian đi lại: chỉ một lần đi lại nhưng người dân vừa có thể hiến máu, vừa được xét nghiệm máu kiểm tra sức khỏe.

– Hạn chế số lần chọc kim lấy máu: Chỉ nhờ một lần chọc kim lấy máu, ngoài các thông tin về nhóm máu và kết quả sàng lọc các bệnh lây truyền qua đường máu như trước đây, người hiến máu có thể biết thêm những thông tin hữu ích về sức khỏe khi lựa chọn gói xét nghiệm quà tặng như: số lượng các thành phần tế bào máu, chức năng gan, thận, chẩn đoán sớm và kiểm soát nguy cơ mắc bệnh tim mạch, tiểu đường, các bệnh về máu, tầm soát ung thư…

– Người hiến máu khi đã trao đi món quà sức khỏe cho người bệnh và được nhận lại món quà sức khỏe cho bản thân mình; có thêm cơ hội hiểu rõ hơn về sức khỏe của mình, để từ đó rèn luyện sức khỏe và tích cực tham gia hiến máu nhắc lại thường xuyên.

– Giúp cơ sở tiếp nhận máu có nhiều thông tin về sức khỏe của người hiến máu phục vụ công tác tư vấn sức khỏe cho người hiến máu nhằm bảo vệ tốt hơn nguồn người hiến máu.

– Gói xét nghiệm quà tặng cho người hiến máu đáp ứng với chủ trương lập hồ sơ sức khỏe điện tử cho mỗi người dân trên toàn quốc của Bộ Y tế.

6. Người hiến máu có thể nhận gói xét nghiệm quà tặng tại đâu?

Người hiến máu được nhận gói xét nghiệm quà tặng khi tham gia hiến máu tại Viện Huyết học – Truyền máu Trung ương và một số điểm hiến máu do Viện tiếp nhận.

Một số cơ sở tiếp nhận máu khác cũng có thể triển khai gói xét nghiệm quà tặng. Người hiến máu có thể liên hệ trực tiếp với cơ sở tiếp nhận máu để có thêm thông tin chi tiết.

7. Gói quà tặng xét nghiệm và sàng lọc bệnh tan máu bẩm sinh, thiếu máu thiếu sắt

Bệnh tan máu bẩm sinh, thiếu máu thiếu sắt là hai tình trạng bệnh lý khác nhau hay gặp ở người trẻ tuổi cả nam và nữ.

Tình trạng tan máu hay huyết tán bẩm sinh, còn gọi là thalassemia là bệnh lý do bất thường tạo huyết sắc tố trong tế bào hồng cầu. Đây là nhóm bệnh máu bẩm sinh di truyền có đặc điểm chung là gây tan máu thường xuyên dẫn đến thiếu máu mạn tính. Trong khi đó, bệnh thiếu máu thiếu sắt là do bất thường về dinh dưỡng, khả năng hấp thu sắt hoặc tình trạng mất sắt.

Xét nghiệm chẩn đoán chính xác các bệnh lý này cần có nhiều bước khác nhau, để hiểu rõ nguyên nhân và có giải pháp điều trị phù hợp. Thông qua gói xét nghiệm quà tặng cho người hiến máu, các bạn trẻ sớm có thể biết được mình có nguy cơ hay không chỉ nhờ một số xét nghiệm sàng lọc cơ bản đó là xét nghiệm tổng phân tích tế bào máu, sắt huyết thanh, ferritin.

Qua xét nghiệm sàng lọc bằng gói quà xét nghiệm, người được phát hiện có nguy cơ sẽ được tư vấn để làm các xét nghiệm tiếp theo, đó là điện di huyết sắc tố, xét nghiệm xác định gen đột biến….  từ đó để có định hướng tốt hơn trước khi kết hôn, để không sinh ra thế hệ tương lai bị bệnh.

Trung tâm Máu quốc gia, Viện HH-TM TW